Meestal legt men cultuurverandering bij HR neer
Omdat het gaat over mensen en gedrag, is HR - met hun expertise op dit vlak - vaak automatisch aan zet als men de bedrijfsvoering wil aligneren met de gewenste cultuur. De leidinggevenden beseffen daarbij dat bijsturing van de bedrijfscultuur een nooit eindigend, moeilijk project is - een project waar ze daarenboven zelden praktijkervaring mee hebben.HR-professionals daarentegen zien het als een belangrijk en spannend project. Ze zijn vaak enthousiast om de uitdaging aan te gaan om de cultuurverandering te trekken. Temeer daar ze het vaak zelf op de agenda gezet hebben.
Maar de bedrijfstop zou het moeten leiden en de business zou de drijvende kracht moeten zijn
De realiteit is dat HR-prioriteiten talrijk zijn en worden bepaald door het management. Tenzij het officieel bij de top van organisatie ligt, staat cultuurverandering in de praktijk niet bovenaan de agenda. Het wordt dan beschouwd als "alweer iets wat we moeten doen van HR". Alle betrokkenen hebben weliswaar goede bedoelingen en beseffen het belang van cultuur, maar er zijn veel andere formele, vanzelfsprekende prioriteiten.Indien het bij HR ligt, is er nog een extra complicatie: de directie - en met name de CEO - geeft de toon aan voor de bedrijfscultuur, ten goede of ten kwade. Gedrag vertoond door het topteam dwarrelt naar beneden en beïnvloedt de hele bedrijfscultuur. Hoe leiders met medewerkers omgaan, wordt de standaard voor gedrag in de hele organisatie. De managers zouden een consequent rolmodel moeten zijn voor het gewenste gedrag.
Daarom zorgen succesvolle cultuurveranderingsprojecten meestal voor een duidelijk mandaat van de CEO en geven ze de regie in handen van de business. In McKinsey's interview van Bernardo Sambra, de chief human resources officer van BCP kan je het volgende lezen:
Maak van de managers de eigenaars en niet de slachtoffers van het proces. HR kan ondersteuning bieden.
Kortom, cultuurverandering moet 100% eigendom zijn van de business. Immers, cultuur leidt tot prestaties (niet omgekeerd) èn kan de omzetgroei verviervoudigen. Dat volstaat toch zeker om er een echte prioriteit voor de business van te maken!
Hoe kunnen HR verantwoordelijken de cultuurverandering best ondersteunen?
HR moet de business helpen om organisatiedoelen te bereiken. Bij cultuurtransformatie kunnen ze op vier manieren assisteren.1. Creëer engagement
Managers zijn vaak van mening dat cultuur belangrijk is, maar staan sceptisch tegenover het veranderen ervan. Op zich hebben ze hebben gelijk: de meeste initiatieven voor cultuurverandering mislukken immers. HR kan helpen door cases te delen van organisaties die cultuurverandering proactief hebben aangestuurd en daarin succesvol zijn geweest.
2. Help begrijpen
Help het verschil in kaart te brengen tussen de bestaande en de gewenste cultuur. Omdat cultuur de essentie is van een bedrijf - de manier waarop we dingen doen - is het niet eenvoudig om de bedrijfswaarden en het eraan verbonden gedrag te doorgronden. HR kan de organisatie helpen de huidige situatie goed in te schatten. Het kan inzicht bieden aan leidinggevenden over hefbomen tot cultuurverandering, zoals het niveau van vertrouwen tussen werknemers en managers. Tijdens het veranderingstraject kan HR leidinggevenden op de hoogte houden met relevante, bruikbare gegevens over de voortgang.
3. Help de daad bij het woord te voegen
Leiderschap geeft gewenst gedrag vorm en hierbij kan HR fungeren als een spiegel voor leidinggevenden. Managers hebben er echt baat bij om zowel de positieve als de negatieve elementen van hun beslissingen en gedrag te zien. HR kan helpen zorgen voor de nodige coherentie op dit vlak binnen het directieteam. HR is best geplaatst om het top team te coachen om de vastgelegde waarden en gedragingen in dagelijkse interacties in de praktijk te brengen. HR kan managers op alle niveaus trainen op vlak van een leiderschap dat aansluit bij de gewenste cultuur.
4. Integreer de waarden in alle HR systemen
Waarden zijn een gedragskompas en HR moet ernaar streven deze te integreren in al hun processen en instrumenten. Als eigenaar van alle personeelssystemen, kan HR beoordelen hoe waarden of gedragsnormen van invloed zijn op de belangrijkste processen:
- Werving en selectie
- Onboarding/ introductie nieuwe medewerkers
- Feedback & performance management
- Talent management & leiderschapsontwikkeling
- Loopbaanbeheer & carrièremanagement
- Beloning & waardering
Koen Schreurs
Motivation & Recognition Expert
